Sa‘diyye tarikatının Abdüsselam eş-Şeybani’ye (ö. 1165/1752) nisbet edilen bir kolu. Tarikatın kurucusu Abdüsselam eş-Şeybani Şam’da doğdu. Doğum tarihi belli değildir. Nesebi ve tarikat silsilesi Sadiyye tarikatının kurucusu Sadeddin el-Cibavi eş-Şeybani’ye ulaşır. Aynı tarikatın Vefaiyye kolunun kurucusu Şeyh Ebü’l-Vefa es-Sa‘di ile birlikte 1112 (1700) veya 1115’te (1703) İstanbul’a geldi. Celvetiyye tarikatına mensup Şeyh Abdülvehhab Efendi’den boşalan ve daha sonra kendi adıyla anılacak olan Koska’daki Papaszade Mustafa Çelebi Dergahı (Abdusselam Tekkesi) postnişinliğine “irade-i seniyye” ile tayin edildi. On dört yıl bu görevde bulunduktan sonra yerini oğlu Galib Behceddin’e bıraktı. Ayasofya Camii’ne piri Sa‘deddin el-Cibavi’nin adı yazılı levhayı astıracak ve Kadir geceleri başta Sa‘diler olmak üzere bütün tarikat mensuplarının bu camide zikir yapmalarına müsaade alacak kadar geniş nüfuza sahipti. Vefatında tekkesine defnedildi.

Kendisinden sonra adına nisbet edilen Abdüsselamiyye tarikatı oğlu Şeyh Galib Behcedddin ile onun halifesi Şeyh Mustafa ve Şeyh Şamlı İbrahim efendiler tarafından devam ettirilmiştir. İbrahim Efendi’nin otuz altı yıl kadar süren meşihatinden sonra 1826 yılında, Koğacı Şeyh diye tanınan Mehmed Emin Elfi Efendi postnişin olmuş, bir süre sonra o da makamını oğlu Mehmed Galib Efendi’ye bırakmıştır. Bu tarihten sonra Yahya Efendi ve oğlu Mehmed arif ile devam eden tarikat, 1919’da Meclis-i Meşayih tarafından tekkenin postnişinliğine tayin edilen Sütlüce Sadi Dergahı şeyhi Elif Efendi’nin torunu Yûsuf Zahir Efendi’nin şeyhliği sırasında tekke ve zaviyelerin kapatılması ile tarihe karışmıştır.

BİBLİYOGRAFYA:

Hüseyin Vassaf, Sefine, I, 338-342; Zakir Şükrü, Mecmûa-i Tekaya, s. 48-49; Sicill-i Osmani, III, 337; Bandırmalızade, Mir‘atü’t-turuk, İstanbul 1306, s. 21-22.