İslami Haberler

Ana Sayfa Haberler Dini Haberler İslami Haberler Taşın yüreğindeki sır: UluCami

Taşın yüreğindeki sır: UluCami

Taşın yüreğindeki sır: UluCami
Yazan : @Dünya Dinleri Tarih : Kategori : İslami Haberler Yorumlar : 0 Okunma : 6231 Beğen : 0

Erzurum’un Yakutiye ilçesi’ndeki Ulucami, nam-ı diğer Atabey Camii, gördüğü işgallere, yaşadığı doğal felaketlere rağmen dimdik ayakta... 1179’da Saltuklular döneminde inşa edilen Ulucami, 834 yıldır Rus işgali dönemi hariç daima ibadete açık kalmış. 6 bin kişilik cami, sahip olduğu özelliklerle adeta bir mühendislik harikası. Şehrin en büyük camisi özelliğini taşıyan Ulucami kendine özgü, mimarisi ve mühendisliğiyle diğer camilerden ayrılıyor.

Caminin imamı Abdulkadir Düzenli. Lütfü Sever ise ömrünü caminin hizmetine vakfetmiş emekli bir esnaf. Ziyaretçileri gezdirip, caminin sıradışı mimarisini o anlatıyor. Sever, Saltuklular döneminde Kızıl Hasan tarafından yaptırılan Ulucami’nin, sahip olduğu mimarisiyle modern teknolojiye meydan okuduğunu söylüyor. 47 sütun ve 7 koridor üzerine kurulan caminin kubbesindeki ‘kırlangıç tavan’ olarak nitelendirilen ahşap örtünün bir nevi doğal klima görevi gördüğüne işaret eden Sever, bu tavanın cami içindeki nem ve kötü kokuyu çekerek dışarıya tahliye ettiğini anlatıyor.


Camide hiçbir zaman nem bulunmamasının nedenini kırlangıç tavana bağlayan Sever, mukarnas taş oyma kubbesinin de özel bir önem taşıdığına dikkat çekiyor: “Caminin ortasındaki kubbe hem içeriyi aydınlatıyor hem akustiği sağlıyor. Elektronik ses sisteminin bulunmadığı bir dönemde mukarnas kubbe sayesinde, 6 bin kişinin namaz kılabileceği kadar geniş olan mekânda, mihraptaki imamın sesi her yere ulaşabiliyor. Bu özellik Türkiye’de sadece Erzurum Ulucamii’nde var.”

Işık, bir çiğ damlası gibi düşer secdeye...

Mekanik saatlerin olmadığı dönemlerde inşa edilen camide, öğle ve ikindi ezan vakitleri güneş ışıkları sayesinde biliniyordu. Fil gözü pencerelerden cami içine elips şeklinde giren ışık hüzmesi, daire şekline dönüşünce öğle ve ikindi namaz vakitleri gelmiş oluyordu. Bu denli ince ruhlu mimar, o günün şartlarında harika zekasıyla güneş ışığından hem aydınlatma hem de öğle ve ikindi ezan vakitlerinin tespitini sağlamış Ulucami’de...

Kıble duvarında üç tane mihrabın bulunduğu camide ortadaki mihrap imam için, sağ ve soldaki mihraplar ise müezzinler için yapılmış. İmamın sesinin yetersiz kaldığı durumlarda müezzinler bu mihraplardan tekbirleriyle cemaate yardımcı olurken, günümüzde bu sistemin halen aktif olarak Mekke ve Medine’de uygulandığına dikkat çekiliyor. Arka saftaki bir sütunda yer alan mihrap ise, çocukların yetiştirilmesinde ve uygulamalı medrese eğitiminde kullanılıyordu.

Depremde yıkılmasın diye...

Camide 47 sütun bulunuyor ancak sütunlar simetrik değil. Birbirlerinden 15 ile 45 cm arasında ileri ya da geride olan sütunlar, hem imamın sesinin yayılmasını kolaylaştırmak hem de depreme karşı dayanıklılığı artırmak için yapılmış. Ses ve mukavemetle ilişkilendirilen bu sütunlar, imamın sesinin cami içinde ‘U’ şeklinde yayılmasını sağlıyor.

Aynı zamanda sütunların bu tarz yerleştirilmesiyle, bu büyüklükte bir yapının yükü sütunlara ustaca dağıtılıyor. Sütunların önlü arkalı olmasının hikmeti ise, bir insanın iki ayağı yan yana ayaktayken sarsıntıda düşmesiyle, bir ayağı önde diğeri arkada dik durduğu zaman sarsıntıda düşmesi arasındaki fark gibi. Basit bir mühendislik hesabı sayesinde bu devasa yapı sekiz asrı aşkın bir süredir ayakta bulunuyor.

Caminin gönüllü hadimi ve gizemli ışık

45 yıldır Ulucami’nin hizmetinde bulunan Lütfü Sever, ziyaretçilere burayı gezdirip, sırlarını anlatıyor. Hemen yakınında bir dükkânı bulunan Lütfü Sever, caminin müdavimiyken gönüllü hadimi olmuş. Erzurumluların çok sevdiği ve gerçek bir ‘Osmanlı beyefendisi’ dediği Sever’in fotoğrafta arkasında görülen ışık, caminin mühendislik harikası olduğunun kanıtı. Cami camından sızan ışığın içeriye yuvarlak şekilde yansıması vaktin öğlen veya ikindi olduğunu gösteriyor. Diğer vakitler bu ışık elips şekilde yansıyor.

ZAMAN



Yazar Hakkında

  • @Dünya Dinleri

    @Dünya Dinleri

    Bırakın Fikirleriniz Özgür Kalsın ! https://www.alternatifforum.org

    Dunyadinleri.Com Yöneticisi

Yorum Yaz


Yazdığınız yorumların genel ahlak kurallarına uygun olmasına özen gösteriniz. Ayrıca yazdığınız yorumlarda isminiz e postanız eksik yanlış olmamalıdır aski halde yorumlarınız onaylanmaz dikkate alınmaz cevap verilmez.

Haberler