Bütün Sunni ve Şia islamın yayıldığı yerler
Bütün Sunni islamın yayıldığı yerler
Ersen Yeser
Haritaya baktımda Suudi arabistanda hanbali mezhebi yaygın görünüyor. Ve hanbali mezhebi başka ülkelerdede görünmüyor. vahhabilik ile hanbalilik arasında bir bağ varmı?
Hanbelilik fıkhi bir mezhep.Vahabiik ise Hanbeliler arasında yayılmış daha sonraları ortaya çıkan bir akım.Vahabi isyanıyla vahabilik aynı zamanda siyasi bir hareket haline geliyor.Hanbelilik zahire önem vermesi ve hadisi önplanda tutup,akılcılığı reddetmesiyle Vahabilikle uyuşur.Ama Hanbelilik=Vahabilik diyemeyiz.Mesela Abdülkadir Geylani gibi ünlü bir tasavvufçu Hanbeli olmuştur oysa Vahabilerin tasavvufla arası iyi değildir.
Naziler komünistleri götürdüklerinde sustum. Çünkü ben komünist değildim... Sendikacıları götürdüklerinde sustum. Ben sendikacı değildim... Sosyalistleri içeri aldıklarında sustum. Ben sosyalist değildim... Yahudileri tutukladıklarında sustum. ...Çünkü ben yahudi değildim... Sonra benim için geldiler. Ve artık ses çıkaracak kimse kalmamıştı." - Martin Niemöller.
islamiyette üç mezhep sözkonusudur,
- ehli sünnet (sünnilik)
- ehli beyt (şiilik)
- haricilik.
haricilik 4. halife ali döneminde bertaraf edilmiştir ve vahabilik denen mezhebin buradan köken aldığı düşünülür. sünnilik ise 4. halife ali'den sonra halifeliği alinin soyunun değilde, ümeyyeoğulları yani emevi soyundan ebu sufyanın oğlu muaviyeye geçmesi gerektiğini savunanların görüşüdür. alinin oğulları kerbelada öldürülünce sünnilik hakim mezhep haline gelmiştir. aslında şiiler ebubekirin hilafetini bile tanımaz ve doğrudan ilk halifenin ali ve onun soyundan gelen, haşimoğulları sülalesine geçmesi gerektiğine inanırlar.
sünnilik kendi içinde itikadi olarak maturidilik ve eşarilik olarak bölünmüştür. başlarda seleffiye hakim iken zamanla yerini bu ikisine bırakmıştır. şaffii hanbeli ve maliki eşari iken, türklerin ve pakistanlıların mensubu olduğu hanefilik maturidiliği esas alır.
Her bunalım alışılageleni atar, dış örtüleri koparır, zamanını tamamlamış olanı süpürür, daha derin güç ve gerilimleri açığa çıkarır. (Lenin)