Bir diğer adı Ahmedilik olan Kadıyanilik 19.yüzyılda Mirza Ahmet Gulam (1839 - 1908 ) tarafından 1889 da Hindistan 'da kurulmuş bir dini akımdır.

Tarihçe

Mirza Gulam Ahmed tarafından 1889'da ortaya atılır. İnanç anlamında müslüman olarak tanımlanabilecek olan Kadıyanilik, kurucusu Gulam Ahmed'in 1908'deki ölümünden sonra Hekim Nuriddin'in başkanlığında devam etmiştir.Pakistan Parlementosu'nun teokratik bir yönetime sahip olması nedeniyle ve insanların yoğun bir şekilde bu cemaate katılmaları molla rejiminin müdahalesi ile karşılaşmış ve İslâm dışı bir inanç olarak kabul edildiği için azınlık olarak tanımlanmış, 1974'deki kararıyla, Kadıyaniliğin Pakistan'daki faaliyetlerini sınırlamış, diğer azınlık inançları ile aynı haklar ve özgürlükler verilmiş, aynı sınırlamalara tabii tutulmuştur. Bugün Hindistan, Pakistan, Afrika, Amerika veİngiltere'nin de dahil olduğu 190 ülkede faaliyetlerini sürdüren Kadıyanilerin sayısının yaklaşık 5 milyon olduğu söylenmektedir. Kadıyaniliğin bugünkü temsilcisi, Gulam Ahmed'in torunu da olan, Mirza Masrur Ahmed'tir. İnanışlarına göre Mirza Masrur Ahmed 5. halifedir, Kadıyaniler ona "Mesih'in beşinci halifesi" diye adlandırırlar.

Şiar ve semboller

Bir İslam hareketi olan Ahmediyye'nin şiarı "Herkesi sev, kimseden nefret etme"dir. Bu şiar, İspanya'daki Başarat Camii'nin temel taşının yerine oturtulması sırasında yaptığı konuşmada Mirza Nasır Ahmed tarafından dile getirilmiştir.

Kadıyani Beyaz Minaresi, Ahmediyye mezhebinin bir sembolü ve ayırt edici özelliği olmakla birlikte, bayraklarındaki sembollerden biridir.

İnançları

Kadıyaniliği tanımlamak gerekirse, Kadiyaniliğin kurucusu Gulam Ahmed kendini nebi, mehdi ve mesih olarak ilan etmiştir. Bu sebeple de İslam dışı bir inanç olarak kabul edilmiştir. Dünya çapında yayın yapan Müslim TV Ahmadiyya (MTA) adlı bir TV kanalları bulunmaktadır. Genellikle devletin yetersiz kaldığı Afrika ve Asya'nın birçok ülkesinde okulları hastaneleri vardır ve din dil ırk ayrımı yapmadan cemaat üyelerinin fedakarlıklarıyla hizmet üretirler. Bugün hâlâ yoğun misyonerlik faaliyetlerinde bulunabilmelerinin en büyük nedeni inançlarına göre her inananın vermesi gereken bir miktar zekât, bir tür vergi ve bir tür miras payıdır. Nobel ödülü alan ilk Müslüman bilim adamı Prof. Abdüsselam bu cemaatin bir üyesidir. Yine Birleşmiş Milletler Adalet Divanı Başkanlığı yapmış Sir Zaferullah Han da bu cemaat üyesidir ve eski Pakistan Dışişleri Bakanlığı yapmıştır.

Mirza Gulam Ahmed zaman zaman kendisinin Mehdi, Mesih ve Krişna olduğunu iddia ederek Müslüman, Hıristiyan ve Hindulara sempatik görünmek istemiş 1889 'da yayınladığı bir bildiriyle Allah tarafından yenileyici olarak tayin edildiğini açıklamıştır.

Ahmedi 'lere göre ahiret,yeni bir oluşum değildir. Gulam Ahmed , İslam Peygamberi Hz. Muhammed 'den sonra nebevi vahyin gelmeyeceğini (peygamber vasıtasıyla yeni vahiy gelmeyeceğini) savunmuş, asıl şefaat edenin Allah olduğunu söylemiştir.

Ahmedilik İslam, Hıristiyan ve Hindu çevrelerince sapkınlıkla suçlanıp yeni bir din olarak kabul edilmemesine rağmen, Kadıyanilik bahsedilen bu üç dinden çeşitli oranlarda etkilenerek bunların birleştirilmiş sentezinden ortaya çıkmış bir dindir.

Başlıca gelir kaynakları ; zekat, müritlerinin her ay ödedikleri vergi ve ölenlerin miraslarından alınan 1 / 10 oranındaki paydan ibarettir.

Kutsal Kitapları

Kadiyaniler kendilerini İslam Dini'nin temsilcileri olarak tanıtırlar ve Kur'an ı Kutsal kabul ederler. Kur'an ın dışında Kadıyaniliğin ( Ahmedilik) kutsal kitaplarından en önemlileri şunlardır;

- Kerametu 's - Sadıkın
- Hamametu 'l - Buşra
- Nuru 'l - Hak
- Sırru 'l - Hilafe

Günümüzde Kadıyanilik

Kadıyanilik GulamAhmed 'in 1908 'de ölümünden sonra ikiye bölündü. Biri genel merkezi Lahor 'da öbürü Rabua 'da bulunmaktadır. Bunlardan özellikle Avrupa 'da büyük propaganda faaliyeti gösteren Lahor topluluğu İngiltere 'de oldukça güçlüdür.

Günümüzde Pakistan (Ahmedilik, İslam dışı bir azınlık kabul edildiği için Pakistan Parlamentosu 07.09.1974 tarihli kararıyla , ülkesindeki faaliyetlerine sınır getirmiş, ancak anayasa çerçevesi dahilinde diğer azınlıklara tanınan haklar onlara da tanınmıştır) , Hindistan, İngiltere ve bazı Avrupa ve İslam ülkelerinde 3.500.000 civarında taraftarları bulunmaktadır.

Kurucusu Mirza Gulam Ahmed ve Gulam Ahmed'in Mezarı (Bahishti Maqbara,Chenab Nagar, Pakistan)

Kadıyaniliğin bugünkü temsilcisi, Gulam Ahmed'in torunu da olan, Mirza Masrur Ahmed.
İnanışlarına göre Mirza Masrur Ahmed 5. halifedir, Kadıyaniler ona "Mesih'in beşinci halifesi" diye adlandırırlar.

Kadiyani Camii Libya

Kadiyani Camii Sydney/Avustralya

Not : En üst resim Ahmediyya Sembolleri (Bayrağı)