Hristiyan Kutsal Metinleri

Ana Sayfa Dünya Dinleri Ortadoğu Dinleri Hıristiyanlık Hristiyan Kutsal Metinleri Hristiyanlığın Kutsal Kitabı Kitab-ı Mukaddes'in İçeriği

Hristiyanlığın Kutsal Kitabı Kitab-ı Mukaddes'in İçeriği

Hristiyanlığın Kutsal Kitabı Kitab-ı Mukaddes'in İçeriği
Yazan : @Dünya Dinleri Tarih : Kategori : Hristiyan Kutsal Metinleri Yorumlar : 0 Okunma : 6459 Beğen : 0

Hıristiyanlığın kutsal kitabı (Kitab-ı Mukaddes, Bible) Ahd-i Atik (Eski Ahit) ve Ahd-i Cedid’ (Yeni Ahit)' den oluşmaktadır. Yahudilerin kutsal kitabı olan Ahd-i Atik, hıristiyanlarca Kitab-ı Mukaddes’in ilk bölümünü teşkil etmekte, Ahd-i Cedid ise yahudiler tarafından kabul edilmemektedir. Hıristiyanlar, bir başka dinin kutsal kitabına kendi kitapları içinde yer veren tek örnektir. Bütün hıristiyan mezhepleri prensip olarak Ahd-i Atik’i (Tanah) teşkil eden kitapları kabul etmektedir. Ancak Ahd-i Atik’in İbranice’si ile Grekçe tercümesi arasında metin farklılıkları söz konusu olup hıristiyanların benimsediği metin Grekçe olanıdır. İskenderiye yahudilerine ait olan bu nüshada yahudi kanonundaki kitaplara yapılan ilaveler dışında Katolikler’in “deuterocanonique” kabul ettikleri kitaplar da vardır, ancak bunlar yahudiler ve Protestanlar’ca kabul edilmemektedir.

Sadece hıristiyanlar tarafından kutsal sayılan Ahd-i Cedid dört İncil ile Resullerin İşleri, Pavlus’un (St. Paul) Mektupları (14), Genel (Katolik) Mektuplar (7) ve Yuhanna’nın Vahyi şeklinde gruplandırılan yirmi yedi kitaptan (bölüm) oluşmaktadır. I ve II. yüzyıllara ait olan bu farklı türdeki yazılar ilk kilisenin Mesih olan İsa ile ilgili tecrübe, anlayış ve yorumundan ibarettir. Kilise bu kitapları kendi öğretisi için temel kaynak olarak kabul etmiş, daha birçok mektup ve kitap bulunmasına rağmen Doğu ve Batı kiliseleri IV. yüzyılda kutsal yazılar listesini yirmi yedi metinle dondurmuştur.

Hıristiyan inancına göre Hz. İsa ne yazmış ne de yazdırmıştır. İsa ve havariler döneminde (m.s. 70’e kadar) hıristiyanlar Yahudilik’ten miras aldıkları kutsal yazılar koleksiyonunu kullanmışlardır; bu dönemde henüz Ahd-i Cedid söz konusu değildir. İlk hıristiyanlar, yazılı metinlerden çok şifahi geleneğe önem verdikleri için İsa Mesih’in sözlerini başlangıçta yazıya aktarmamışlar, uzun süre şifahi olarak nakletmişlerdir. İlk nesil hıristiyanların gittikçe azalması ve Hıristiyanlığı benimseyenlerin zamanla çoğalması neticesinde Hz. İsa’nın sözlerini yazıya aktarma zarureti doğmuş, bu sebeple İnciller kaleme alınmıştır. Ahd-i Cedid külliyatı içinde ilk yazılanlar Pavlus’un Mektupları, en son yazılanlar ise Yuhanna’ya ait olanlardır. Bu külliyatla ilgili liste çalışmaları II. yüzyılın ortalarında başlamış, IV. yüzyılda sona ermiş, Trent Konsili de (8 Nİsan 1546) yirmi yedi metinden oluşan bir listeyi tasdik ve ilan etmiştir. Külliyat içinde Hz. İsa’nın hayatının, faaliyet ve tebliğinin nakledildiği İnciller kilisece dört olarak belirlenmiştir. Bu İnciller’-de Hz. İsa’nın hayat hikayesi verilmekte, hıristiyan teolojisi ve bazı temel inanç esasları ise daha çok Pavlus’un mektup-larında yer almaktadır.

Ahd-i Cedid’i teşkil eden ve kanonik sayılan kitapların dışında kalan metinler kilise tarafından sahte (apokrif) kabul edilmektedir. Ahd-i Cedid gibi apokrifler de İnciller, Resullerin İşleri, Mektuplar ve Vahiy türü eserlerden oluşmaktadır. Apokrif kitapların hemen tamamı havariler veya şakirdler adına ve genel olarak liste tesbit faaliyetinden (kanonizasyon) önce Ahd-i Cedid metinleri taklit edilerek yazılmıştır. Sahte sayılan İnciller’e örnek olarak İbraniler, Ebioniler veya On İki Havari, Nasıralılar, Mısırlılar, Peter, Thomas, Matthias, Philippe, Judas, Barthelemy, Barnabas, Basilide, Marcion İncili ve Yakub’un Protevangile’i (DBS, I, 471-483); Resullerin İşleri türündeki apokrif eserlere örnek olarak Yuhanna’nın, Pavlus’un, Peter’in, Thomas’ın, Andre’nin, Barnabas’ın, Thaddee’nin, Philippe’in İşleri adlı kitaplar zikredilebilir. Korintoslular’a Üçüncü Mektup, Laodiceeliler’e, İskenderiyeliler’e Mektup Mektuplar’a; Peter, Pavlus, Philippe, Thomas ve bakire Meryem’e nisbet edilen ve Yuhanna’nın Vahyi’ne benzeyen eserler de Vahiy türü yazılara örnek gösterilebilir. Didache, Kerygma of Peter gibi Ahd-i Cedid tarzına benzemeyen apokrifler de vardır.

Ahd-i Cedid’in vahiy ve ilham mahsulü oluşuna gelince, Hıristiyanlık genel olarak Ahd-i Atik (Eski Ahit) ve Ahd-i Cedid’in (Yeni Ahit) ilham edildiğini kabul etmekle birlikte zaman zaman lafzen dikte edilmişliği hususunda farklı görüşler öne sürülmüştür. En eski zamandan beri Hıristiyanlık dünyası hem Ahd-i Atik’in hem de Ahd-i Cedid’in Ruhulkudüs’ün işi, dolayısıyla Tanrı’nın bir faaliyeti olduğu konusunda hemfikirdir. Pavlus kutsal yazıların Tanrı tarafından ilham edildiğini belirtir (Timoteos’a İkinci Mektup, 3/16). Kilise babalarına göre kutsal yazılar yanılmazdır. Ahd-i Atik’in ve Ahd-i Cedid’in Tanrı tarafından yazıldığı hususu Florence (1441) ve Trent (1546) konsillerinde teyit edildi. XVIII ve XIX. yüzyıllarda ilmi tenkit yöntemi çerçevesinde yürütülen çalışmalar, Kitab-ı Mukaddes’in ilhama dayalı ve vahiy mahsulü olduğu kanaatini sarstı. Buna rağmen I. Vatikan Konsili kutsal yazıların Ruhulkudüs’ün ilhamı altında kaleme alındığını teyit etti. Papa XIII. Leo “Providentissimus Deus” adlı genelgesinde (1893), kutsal kitabın insanları araç olarak kullanan Ruhulkudüs tarafından ilham edildiğini ve bundan dolayı hatadan uzak olduğunu ilan etti. Böylece Katolik kilisesine göre kutsal kitapların gerçek yazarı Tanrı’dır (New Catholic Encyclopedia, II, 383). Kutsal kitap yazarlarının Tanrı’nın bir aracı olarak görülmesi kilisenin Saint Thomas’tan bu yana benimsediği bir husustu; ancak XVIII ve XIX. yüzyıllarda rasyonalizm ve pozitivizmin de etkisiyle kutsal metinlerin ilahi kaynaklı ve ilham mahsulü oluşu ciddi anlamda tartışıldı.

XVI. yüzyıldan XVIII. yüzyıla kadar geçen sürede Protestan teologlar, kutsal kitabın ilham sonucu kaleme alındığı görüşünü kesin olarak kabul ettilerse de XIX. yüzyıldan itibaren liberal Protestanlar kutsal kitabın ilahi ilhamla yazıldığı görüşünü reddetmişlerdir. Onlara göre Kitab-ı Mukaddes yalnızca yazarların dini şevklerini yansıtıyordu. Muhafazakar Protestanlar ise Kitab-ı Mukaddes’in Tanrı’nın insanlara verdiği tek araç olduğu fikrini sürdürdüler, fakat onlara göre sadece bizzat yazarlar ilham altında idiler, yoksa onların yazıları ilham edilmiş değildir; zira Kitab-ı Mukaddes’te insani hatalar mevcuttur. XX. yüzyılda bazı fundamentalist mezhepler hariç Kitab-ı Mukaddes’in yanılmaz olduğu inancı genellikle terkedilmiştir.

Sitemizden Online Kitaplar Bölümünden İncil (yeni Ahit) ve Tevratı (eski Ahit) online okuyabilirsiniz.



Yazar Hakkında

  • @Dünya Dinleri

    @Dünya Dinleri

    Bırakın Fikirleriniz Özgür Kalsın ! https://www.alternatifforum.org

    Dunyadinleri.Com Yöneticisi