Hanbeli usulcülerine göre icma kesin bir delil olup ona muhalefet edilmesi haramdır ve ümmetin hata üzerinde birleşmesi düşünülemez. Bununla birlikte icmaın delil değeri konusunda mezhebin görüşü uzun bir olgunlaşma süreci geçirmiştir. Bir rivayete göre İmam Ahmed, “Sahabiler bir konuda icma ettikleri zaman onların görüşlerinden ayrılma konusunda ne dersiniz?” sorusuna, “Bu çirkin bir sözdür, ehl-i bid‘atın sözüdür, sahabe ihtilaf etse bile onların görüşlerinden çıkılmaz” cevabını vermiştir. Diğer bir rivayete göre, “Bir kimse bir konuda icma bulunduğunu iddia ederse bu yalandır, belki de insanlar ihtilaf etmişlerdir. Bu iddia, Bişr b. Gıyas ve Ebu Bekir el-Esamm’ın iddiasıdır. Bilmiyoruz, belki de insanlar ihtilaf etmişler, fakat bu haber onlara ulaşmamıştır” demiştir. Başka bir rivayette ise, “Bu bir yalandır, insanların icma ettiklerini o bilemez; ancak, ‘Bu konuda herhangi bir ihtilaf bilmiyorum’ diyebilir ve bu söz, onun insanların icma ettiği yolundaki sözünden daha güzeldir” dediği belirtilmiştir. Ebu Ya‘la, bu sözlerin icmaın sıhhatini engellemediğini ve onları imamın sadece ihtiyat (vera‘) cihetiyle söylediğini, sanki, burada kendisine ulaşmamış bir ihtilafın bulunması ihtimaline işaret ettiğini, ya da bunu Selef’in ihtilafları hakkında bilgisi olmayan kişiler için söylediğini belirterek yukarıdaki sözlerden mutlak olarak icmaın sahih olduğunun anlaşılacağını ifade eder ve İmam Ahmed’in icma ile amel ettiğine dair çeşitli örnekler verir (a.g.e., IV, 1060-1062). İbn Teymiyye, Ahmed b. Hanbel’in sahabe, tabiin ve tebeu’t-tabiin nesillerinin icmaını kabul ettiğini, sonraki nesillere ait icma iddialarını ise kabul etmediğini söyler. Ona göre imamın sözlerinde ilk üç nesilden sonrakilerin icmaının delil olacağına dair bir işaret yoktur; “her asrın icmaından” sözüyle sadece tabiiler kastedilmiştir (el-Müsevvede, s. 283-284).

İbn Teymiyye’nin bu yorumlarından Ahmed b. Hanbel’in ilk üç neslin icmaını mümkün gördüğü, diğer asırlarda ise icmaın meydana gelemeyeceği görüşünü benimsediği anlaşılmaktadır. Bununla birlikte Hanbeli usulcülerinin, imamlarının icma hakkındaki görüşlerini açık bir şekilde ortaya koymadan icmaın kabul ve reddi konusundaki tartışmalara geçtikleri ve bu tartışmalarda icma taraftarları yanında yer aldıkları görülmektedir. Ahmed b. Hanbel’in ilk üç nesille sınırlı olan icma anlayışını genişleten bu yorumların yanında, ondan nakledilen bazı sözlerden hareketle her asırdaki alimlerin icmaının da hüccet olduğu ve onların hata üzerinde birleşmelerinin düşünülemeyeceği sonucuna varılmıştır. İcma ile ilgili bu ayrıntılarda Hanbeliler’in sahabenin görüşlerine özel bir önem verdikleri, “selef-i salihin” dedikleri bu neslin görüşlerinin Kitap ve Sünnet’e yakın olduğuna inandıkları ve dini korumak için onların görüşlerinin çerçevesi içinde kalmaya özen gösterdikleri görülmektedir.

İcmâ Nedir? İcma ne demektir?

İslam hukukuna göre, herhangi bir çağ veya dönemde yaşamış İslam bilgini ve müctehidlerin Kitap (Kur'an), Sünnet ve bazı mezheplere göre kıyasın delillerinden birine dayanarak, şeriatın (İslami hükümlerin) bir meselesi konusunda aynı hükmü vermeleri, aynı hükümde birleşmeleridir.